Kitap Çıkarmak İsteyenlere Temel Bilgiler

Kitap Çıkarma Sürecinde

Kitap bastırmak istiyorum diyenlere faydalı bir yazı olmasını dilerim.

Bu yazı kitap yazmış ve kitabını bastırmak için arayışta olanlar için kaleme alınmıştır. Hemen hemen her konuyu ayrıntısına kadar kaleme aldım. Ama hala merak edilen bir husus olursa yorum bölümüne soru olarak yazarsanız çok kısa sürede cevaplayacağım. Yazıyı okuduktan sonra faydalı bulursanız, beğenip paylaşmanızı rica ederim.

Öncelikle kitap haline getirmiş dosyanızı bitirmiş olmanız gerekmektedir. Dosyanızı  word gibi bir metin düzenleyicide yazmanızı tavsiye ederim. Eğer kitabı bir deftere veya sayfalara el ile yazdıysanız bilgisayara geçmelisiniz. Yayınevlerinin çoğu artık çıktı olarak dosya kabul etmemekte, etse bile nihayetinde yine metinleri bilgisayar ortamında sizden isteyecektir.

Kitap yazıldıktan sonraki işlemler nelerdir?

 

 1. Editasyon Aşaması:

Bir kitap yazıldıktan sonra ilk işlem kitabın içeriğinin gözden geçirilmesidir. Buna editasyon  ve redakisyon işlemi denir. Bu işlemler ile kitap dosyanız, anlatım bozuklukları, yazım hataları, imla ve noktalama, kurgu gibi açılardan incelenir ve düzeltilir. Çoğu insan yazdıklarının kusursuz olduğunu düşünür. Oysa insan kendi hatalarını görmeme eğilimindedir. Bu yüzden muhakkak kitabınıza editöryel işlem yaptırmalısınız. 

Editöryel işlemi bu işten anlayan bir eşe dosta yaptırabileceğiniz gibi editör olarak çalışan profesyonel kişilere de yaptırabilirsiniz. Eğer bir yayınevi ile çalışıyorsanız o yayınevinin editörleri dosyanızı muhakkak inceler. Elbette editöryel çalışma yapılmadan basılan kitaplar olabilmektedir. Bu noktada bir yayınevi ile anlaştığınızda ilk soracağınız şey dosyanızın editörden geçip geçmeyeceği olmalıdır.

Editasyon konusunda karşılaştığım enteresan bir anım var. Bir bayan yazar dosyasını  kitaplaştırmak için bize başvurmuştu. Süreç konusunda anlaştık ve kitap çalışmalarına devam ediyorduk. Yazar kitabın künyesinde kendi adını editör olarak yazdırmak istedi. Sebep olarak da kendi kitabının editasyonunu kendisinin yaptığını dile getirdi. Bunun böyle olmayacağını ısrarla söylememe rağmen ikna edemedim ve kitap bu şekilde basıldı. Yani kitabın yazarı aynı zamanda kitabın editörü olarak gözüküyordu. Siz kendi kitabınızın editörü olamazsınız, zaten onu siz yazdınız, yaptığınız çalışma editasyon değil yazdıklarınızı geliştirme veya kontrol olarak değerlendirilmelidir.

Kitabın Künyesi demek ne demektir?

Kitabın künyesi genelde kitabın ikinci sayfası olan iç sayfada yer alan bilgilerdir. Burada kitabın adı, yazarı, ISBN numarası, editörü, kapak tasarımcısı, kapak görselinin sahibi veya ismi, basım yeri, basım adeti, yayınevi bilgilerinin olduğu kısımdır. Kitabın künyesi bir nevi kitabın kimlik kartıdır. Her kitapta olması mecburidir.

ISBN numarası ne demektir?

ISBN, kitaplara verilen uluslararası bir numaradır. 13 haneden oluşur. ISBN numarasında bölge kodu, ülke kodu, yayıncı kodu, yayın numarası bulunur. Her kitap için ayrı bir numara verilir. Vatandaşlar için kimlik numarası ne ise, kitap için de ISBN numarası odur. Eğer kitabınızı kendi imkanlarınızla yayına hazırlayacaksanız bu numarayı Kültür Bakanlığına başvurarak şahıs olarak alabilirsiniz. Kitabınız bir yayınevinden çıkacaksa, zaten ISBN numarasını sizin adınıza onlar alacak ve sizi de Kültür Bakanlığı portalına yazar olarak ekleyeceklerdir. 

2. Mizanpaj Aşaması:

 Dosyanızın editasyonu bittikten sonra dosyanıza mizanpaj yapılır. Mizanpajın tam olarak karşılığı dizgidir. Yani dosyanızın bir kitap şeklini almasıdır. Sayfa numaraları, yazarın adı, kitabın adı nerede olacak, satır aralıkları, paragraf boşlukları vesaire hepsi bu aşamada hazırlanır. Bir yayımnevi ile çalışıyorsanız zaten yayınevi size mizanpaj yapılmış dosyayı ya çıktı olarak ya da sanal olarak PDF formatında sunar.

Ama eğer bu işlemi kendim yapacağım diyorsanız kullanmanız gereken program Adobe Indesign programıdır. Daha önceleri Publisher, Quark Xpress gibi yazılımla kullanılmış olsa da şu anda en popüler olanı Adobe Indesig'dır. Bir çok yayınevi de zaten bu programı kullanmaktadır.

Peki word gibi bir programı kullanarak mizanpaj yapılamaz mı? Elbette yapılır. Sonuç olarak dosyayı baskıya gönderirken PDF formatına dönüştürebilen her program ile mizanpaj yapabilirsiniz. Ama bu tasarım konusunda bir at yarışına katırla katılmak gibi olur. Yani bu işe özgü hazırlanmamış bir programın yetersizlikleri dizgide kendini gösterecektir.

Bir yayınevi ile çalışmıyorsanız ve mizanpajı yapacak programları kullanmayı da bilmiyorsanız, bu işi freelance çalışan dizgicilere yaptırabilirsiniz.

3. Kapak  Aşaması:

Kitabınızın iç sayfalarının tasarımı bittiktan sonra sıra kapak tasarımına geldi. Bir kitap kapağını üç bölümde düşünmek gerekir. Ön, Arka ve Sırt.

Ön kapakta, yazarın adı, kitabın adı, varsa kitabın alt başlığı, yayınevi logosu ve kapak görseli bulunur.

Kitabın Alt Başlığı Nedir?

Kitap çıkarmak istiyorsanız şunu bilmelisiniz: Bazı kitaplar iki isimden oluşabilir. Biri kitabın adı diğeri ise alt başlığıdır. Ben genel itibariyle kitaplara alt başlık da konulmasını tavsiye ederim. Çünkü kitabın adı kitabın içeriğini tam olarak aydınlatmayabilir. Alt başlık okuyucuya kitap hakkında daha fazla bilgi verebilir.

Örnek: Kitabın Adı: "Esaret" olsun. Siz bu kitabın esaret üzerine yazılmış bir inceleme mi, yoksa roman mı olduğunu sadece bu isme bakarak anlayamazsınız. Ama bu ismin alt başlığı; 2. Dünya Savaşında Almanların Elindeki Esir Bir Azeri Subayının Kurtuluşu" olsa idi siz bu kitabın hemen hemen ne hakkında olduğuna dair bir bilgi sahibi olacaktınız. Bu sayede de gerçekten konuyla ilgilenen okurların dikkatini çekmeyi başaracaktınız.

Kapak Görseli Nedir?

Kapak görseli, kitabın kapak resmidir. Bu resmi siz buluyorsanız en önemli konu telif sorunu olmamalıdır. Arama motoruna aradığınız kelimeleri yazarak bulduğunuz bir çok görsel telifli olabilir ve bunları kullandığınızda ileri zamanlarda hem prestij hem de maddi tazminat kayıplarınız olabilir.

Böyle bir durumla karşılaşmamak için kapak görselini ya özel olarak yaptırmalı ya da telifli görsel satan sitelerden yaklaşık 20 $ gibi bir ücrete almanızı tavsiye ederim. Özel görsel yaptırmak sanatsal olarak daha olumlu bir yaklaşım olsa da hem daha masraflı hem de daha çok emek gerektireceğinden ben ikinci yolu tavsiye ederim.

Kapak görseli seçerken yazarların genel hatalarından biri de kitap kapağına aklındaki tüm düşünceleri yansıtmak istemesidir. Adeta bir resimde tüm kitabı anlatmaya çalışırlar. Bu konrkunç bir hatadır. Çünkü insanlar sizin o resime yüklediğiniz bir çok şeyi anlamayacağı gibi karışık ve kompleks kapaklardan uzak duracaklardır. Kitap kapağının her zaman sade olmasını mümkünse tek resimle yapılması gerektiğini belirtirim. Elbette bu benim 500 kitabı yayına hazırlayan biri olarak tavsiyemdir. Başkalarının başka tecrübeleri de olabilir.

Arka Kapakta ise, kitabın tanıtım yazısı, kitabın ISBN numarasını gösteren barkod ve bandrol olmalıdır.

 

Bandrol nedir?

Bandrol özel olarak üretilen hologramik bir üründür. Kitap için bahsettiğimiz bandrol ise YAYFED (Yayıncılar Federasyonu)'den alınır. Yayınevi ile çalışıyorsanız size Form-3 Mali Hakların Devrine İlişkin başlıklı bir belgeyi imzalatarak bu işi sizin adınıza onlar yapacaktır.

Eğer kendi başınıza kitap çıkarıyorsanız, Kültür Bakanlığına yaptığınız şahsi müracaatın ardından, baskıyı yapacağınız matbaadan alacağınız yazı ile YAYFED'e başvurarak bandrollerinizi alabilirsiniz.  Bu bandrolleri daha sonra baskıyı gerçekleştirecek matbaaya ulaştırmalısınız. Çünkü basılan kitapların matbaadan bandrolsüz çıkışı yasal değildir. Bu kitapları korsan sınıfına sokar.

Her bandrolün üzerinde farklı bir numara vardır. Mesela siz 1000 adet kitap için başvuru yaptınız. Size 355001-356001 aralığındaki bandroller verilir. Bu ne işe mi yarar. Anlatayım.

Mesela bir yayınevi ile anlaştınız ve kitabınızı bastırıyorsunuz. Yayınevi size kitabınızı 1000 adet bastığını söyledi. Bir yazar olarak siz bunu nereden anlayacak veya doğruluğunu nasıl ispat edeceksiniz. Şöyle; yayınevi YAYFED'e başvurup size imzalattığı belirtilen blegedeki sayı kadar bandrol talep edebilir. YAYFED de bu sayıdaki bandrolü yayınevine teslim eder. YAYFED bandrolleri teslim ederken yayınevine bandrol bilgisini gösteren kaşeli ve imzalı bir beyanat verir. Bu beyanatta sizin kitabınız için kaç adet bandrol verildiği ve bu bandrol üzerindeki rakamların aralığını görebilirsiniz. 

Benim her yazara tavsiyem bandrol beyannamesinin bir süretini yayınevinden istemeleri olacaktır. Kitaplarınızdaki bandrollerin üzerindeki rakamların ne olduğunu biliyorsanız bundan sonra kontrol etmek çok basit. Ara ara kendi kitabınızı sipariş vererek, arka kapaktaki bandrollerin elinizdeki beyandaki rakam aralığında olup olmadığına bakacaksınız. Eğer bandrol rakamı size verilen rakam aralığının içinde değilse, kitabınıza başka bir bandrol vurulmuş demektir. Bu da kitabınızın size belirtilenden daha fazla baskı yapıldığını ve başka bir kitap için alınan bandrollerin sizin kitabınıza yapıştırıldığını gösterir.

Arka Kapak Yazısı Nedir?

Bir kitap alırken ilk neresine bakarsınız, kapağına. Kapağı ve ismi dikkatinizi çektiyse raftan o kitabı aldığınızda hemen arkasını çevirirsiniz ve arka kapak yazısını okursunuz. Arka kapak yazısına bakan okuyucu burada bir karar verir, ya bu kitabı biraz daha kurcalayacak ya da rafa geri bırakacaktır.

Arka kapak yazısı ilgi çekici olmalıdır. Bu kitabın içinden bir bölüm olabileceği gibi kitap hakkında kısa ve açıklayıcı bir yazı da olabilir. Veya kamuoyu tarafından saygın birinin kitap hakkındaki değerlendirmesi de olabilir. En nihayetinde arka kapak yazısı kitabınız hakkında okuyucuya en kısa zamanda en çok şeyi ifade edebilmeli ve onu kitabı almaya teşvik edecek bir cazibede olmalıdır.

Yazılarımın devamını http://www.tilkikitap.com/ adresindeki Uzman Desteği-Duyurular bölümünden okuyabilirsiniz.

Peki dosyanızı bitirdiniz şimdi ne yapacaksınız?

Kitabınızı bastırmanız için alternatifler şöyledir.

Birincisi kitabı matbaaya vererek kendi imkanlarınızla çıkarmanız.

İkincisi kitabı yayınevlerine göndermeniz.

Üçüncüsü kişisel destekli yayıncılık yapan yayınevleri ile çalışmanız.


Ayrıca kitap bastırmak istiyorsanız ve kitap baskı maliyetini aynı gün içinde öğrebeilmek için buraya tıklayın.